به گزارش سرویس علی-فرهنگی خبرگزاری حوزه: آیت‌الله گرامی در شرح دعای روز بیست و یکم به ویژگی‌های دوستی با خدا و آثار آن و نیز پرهیز از مصاحبت با شیطان پرداخته است.
اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي فِيهِ إِلَى مَرْضَاتِكَ دَلِيلاً وَ لاَ تَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ فِيهِ عَلَيَّ سَبِيلاً وَ اجْعَلِ الْجَنَّةَ لِي مَنْزِلاً وَ مَقِيلاً يَا قَاضِيَ حَوَائِجِ الطَّالِبِين؛ بحارالأنوار ج : 95 ص : 159.
اى خدا، در اين روز مرا بسوى رضا و خشنودى خود راهنمايى كن و شيطان را بر من مسلط مگردان و بهشت را منزل و مقامم قرار ده، اى برآورنده حاجات طالبان.
اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي فِيهِ إِلَى مَرْضَاتِكَ دَلِيلاً
خدایا در این ماه مرا به سوی مسائلی که مورد رضایت توست راهنما باش و دلیلی برای من قرار بده که به مقام رضایت تو برسم « وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَر؛ توبه 72» مقام رضوان از همه مقامات مهمتر و بزرگتر است. بهشتيان از اين احساس كه خدا از آنها راضى است و پروردگارشان آنان را پذيرفته است، چنان احساس شادى و لذّت مىكنند كه با هيچ چيز قابل مقايسه نيست. در مورد دوزخيان نيز علاوه بر آتش و عذابهاى جسمانى خشم و غضب پروردگار و ناخشنودى خداوند كه شامل حال آنهاست از هر شكنجهاى بدتر است.
حتى اگر در بهشت رضاى خدا نباشد بهشت هم عذاب خواهد بود
علامه طباطبایی در توضیح معنای این آیه شریفه می‌فرماید: معناى جمله" وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ" به طورى كه سياق آیه آن را افاده مىكند، اين است كه خوشنودى خدا از ايشان از همه اين حرف‌ها بزرگتر و ارزندهتر است. و اگر رضوان را «نكره» آورد براى اشاره به اين معنا است كه معرفت انسان نمىتواند حدود آن را درك كند، چون رضوان خدا محدود و مقدور نيست تا وهم بشر بدان دست يابد، و شايد براى فهماندن اين نكته بوده كه كمترين رضوان خدا هر چه هم كم باشد از اين بهشتها بزرگتر است، البته نه از اين جهت كه اين بهشتها نتيجه رضوان او و ترشحى از رضاى اوست، بلكه از اين جهت كه حقيقت عبوديت كه قرآن كريم بشر را بدان دعوت مىكند، عبوديتى است كه به خاطر محبت به خدا انجام شود، نه به خاطر طمعى كه به بهشت او و يا ترسى كه از آتش او داريم، و بزرگترين سعادت و رستگارى براى يك نفر عاشق و دوستدار اين است كه رضايت معشوق خود را جلب كند، بدون اين كه در صدد ارضاء نفس خويش بوده باشد.
و شايد برای اشاره به اين نكته است كه آيه را به جمله" ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ" ختم نموده و اين جمله دلالت بر معناى حصر دارد و چنين افاده مىكند كه اين رضوان حقيقت هر فوز و رستگارى بزرگى است، حتى رستگارى بزرگى هم كه با رسيدن به جنت خلد بدست می‌آید، حقيقتش همان رضوان است، زيرا اگر در بهشت حقيقت رضاى خدا نباشد همان بهشت هم عذاب خواهد بود، نه نعمت.«ترجمه تفسير الميزان، ج9، ص: 456»
وَ لاَ تَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ فِيهِ عَلَيَّ سَبِيلاً
خدایا در این ماه کاری کن که شیطان بر من راه پیدا نکند و این هم به توفیق خداست و خدا باید کمک بکند امیر المومنین علیه السلام در حدیثی خطاب به جناب کمیل می فرماید :« يا كميل! وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ و جَلَّ «انّ عِبادى لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ ؛ سوره حجر، آيه 42 و سوره اسراء، آيه 65.» وَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ «انَّما سُلْطانُهُ عَلَى الَّذينَ يَتَوَلَّونَهُ وَ الَّذينَهُمْ بِه مُشْرِكُونَ؛ سوره نحل، آيه 100 »؛ «اى كميل! اين كلام خداوند است كه مىفرمايد: «اى ابليس! تو هرگز سلطهاى بر بندگان من نخواهى يافت» و كلام (ديگر) خداوند كه مىفرمايد: «تسلّط او (ابليس) تنها بر كسانى است كه او را به سرپرستى خود برگزيدهاند، و آنها كه نسبت به خدا شرك مىورزند؛ بحارالانوار، جلد 74، صفحه 272.»
تسلط شیطان به دو شیوه
حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام در اين روايت به دو آيه اشاره مىكند:
نخست، آيهاى كه تسلّط شيطان بر بندگان خاصّ خدا را نفى مىكند. و ديگر، آيهاى كه سلطه شيطان را نسبت به دو گروه اثبات مىكند: كسانى كه طوق بندگى و ولايت شيطان را بر گردن آويختهاند و تحت ولايت او هستند، و كسانى كه شيطان را شريك خداوند قرار مىدهند، گاه ولايت خداوند را مىپذيرند و گاه پذيراى ولايت شيطانند. طبق منطق قرآن، شيطان بر اين دو گروه سلطه دارد.
مردم تصوّرات نادرستى از شيطان دارند. خيال مىكنند ممكن است بدون اختيار اسير شيطان شوند، در حالى كه اين تصوّر باطل است. تا به شيطان گذرنامه ندهند اين موجود پليدِ رانده شده از درگاه رحمت الهى، نمىتواند وارد كشور روح و جان انسان شود. آرى، تا انسان چراغ سبزى به شيطان نشان ندهد و گذرنامهاش را امضاء نكند، او قدرت نفوذ در انسان نخواهد داشت.
وَ اجْعَلِ الْجَنَّةَ لِي مَنْزِلاً وَ مَقِيلاً
خدایا بهشت را برای من منزل و آرامش‌گاه قرار ده؛ : امیر المومنین علی علیه السلام در توصیف بهشت و نعمت های بهشتی در نهج البلاغه به توصیفی عمیق و زیبا از بهشت و نعمت‌های آن پرداخته است.
خداوند ما و شما را- به رحمت خود- از افرادى قرار دهد كه با دل به سوى منازل ابرار و مساكن نيكان حركت كنند و در وصول به آن ساعى باشند.
يَا قَاضِيَ حَوَائِجِ الطَّالِبِين
ای خدایی که حاجات را تو روا می کنی .
